کاشی و سرامیک چه تفاوت هایی با هم دارند؟ این سوالی است که برای خیلی از افراد پیش می آید.
ما بارها با کاشی و سرامیک مواجه شده ایم و یا در خانه و محل کار خود از آنها استفاده کرده ایم. اما بسیاری از ما به خوبی با تفاوت های بین کاشی و سرامیک آشنا نیستیم. در این متن کوتاه تلاش می کنیم تا تفاوت های بین این دو محصول را بیان کنیم.
کاشی چیست؟ کاشی یک قطعه سنگی مصنوعی است که طول و عرض آن با هم تفاوت دارند و ضخامت آن حدود چند میلی متر است. یک طرف کاشی، قسمت سفالی و استخوان بندی آن است و طرف دیگر که دارای لعاب است، سطحی صیقلی و براق دارد.
کلمه “کاشی” (Tile) از کلمه لاتین “Tegula” گرفته شده است که مترادف فرانسوی آن “TUILE” به معنای “گل پخته سقف” است. کلمه انگلیسی “TILE” نیز به معنای “پوشش بر روی ساختمان” است.
کاشی و سرامیک چیست؟
شاید قدری عجیب باشد که بگوییم سرامیک در واقع نوعی از کاشی است! بله، درست متوجه شدید. سرامیک نوعی از کاشی است که عموماً به عنوان کفپوش در برخی فضاهای داخلی استفاده می شود و از نظر ساختاری تفاوت هایی با انواع دیگر کاشی دارد. سرامیک ها دارای استحکام بسیار بالایی هستند و به دلیل فرآیند پرس شدن، بسیار سنگین می باشند. آنها در برابر عوامل محیطی مانند فشار، سرما و گرما مقاومت بالایی دارند و در دمای بسیار بالایی پخته می شوند.
اغلب لعابهایی که بر روی سرامیک استفاده می شود، دارای خاصیت ضد آب هستند. همین ویژگی باعث شده است که سرامیک به طور گستردهای در کف سرویس های بهداشتی و آشپزخانه ها مورد استفاده قرار گیرد.
از انواع سرامیک میتوان موارد زیر را نام برد:
• سرامیک پرسلانی
• سرامیک مغناطیسی
• سرامیک گرانیتی
• سرامیک شیشهای
• سرامیک خشک
• سرامیک مرمر
در بین تمام موارد گفته شده، سرامیک پرسلانی دارای تنوع بسیار زیادی است و مدل های مختلفی از این نوع سرامیک وجود دارد. بسته به ساختار و نوع، می توان سرامیک های پرسلانی را در قسمت های مختلف ساختمان استفاده کرد.
تفاوت کاشی با سرامیک
تفاوت اصلی کاشی با سرامیک در میزان استحکام آنهاست. کاشی به دلیل ظرافت بیشتر و وزن پرس کمتر در دیواره ها استفاده می شود، در حالی که سرامیک به دلیل پرس سنگین تر و استحکام بالاتر برای کف مناسب است.
کاشی در برابر فشار، سرما و گرما مقاومت کمتری دارد و بیشتر در محیط های بسته و دیوارهایی که از پشت رطوبت ندارند به کار می رود. به خاطر درصد جذب آب بالاتری که نسبت به سرامیک دارد، استفاده از کاشی برای دیوارها و ارتفاعات آسان تر است.
سرامیک در برابر فشار، سرما، گرمای شدید و رطوبت مقاوم تر است و به همین دلیل بیشتر برای کف استفاده می شود. اما نوع خاصی از سرامیک به نام پرسلان وجود دارد که میتوان آن را در محیطهای باز نیز استفاده کرد. جذب آب سرامیک بسیار کم و در پرسلان تقریبا صفر است. به همین دلیل استفاده از آنها بر روی دیوارها و ارتفاعات کار سختی است.
بنابراین، با توجه به کاربرد مورد نظر خود، در انتخاب بین کاشی و سرامیک دقت کنید.
تفاوت ظاهری کاشی با سرامیک کاشی و سرامیک از لحاظ ظاهری شباهت های زیادی با هم دارند، هرچند تفاوتهای ظاهری آنها نیز باعث می شود بتوان آنها را از یکدیگر تشخیص داد. گِل سرامیک معمولاً به دلیل پخت بیشتر پررنگ تر است و ضخامت سرامیک ها نسبت به کاشی بیشتر میباشد.
تفاوت کاشی و سرامیک از نظر کاربرد
کاشیها به دلیل ظریف و نازک بودن بیشتر بهعنوان دیوارپوش استفاده می شوند و برای محیط هایی مانند کف که نیاز به استحکام بالایی دارند، مناسب نیستند. کاشی قدرت جذب آب بالایی دارد و طول عمر کمتری نسبت به سرامیک برای پوشش کف دارد.
در مقابل، سرامیک به خاطر استحکام و مقاومت بالایی که دارد، بهعنوان یکی از بهترین انواع کفپوش ها شناخته می شود و برای محیط های پر تردد و فضاهایی که نیاز به مقاومت در برابر فشار و شرایط محیطی سخت دارند، مناسب تر است.
تفاوت ساختاری کاشی و سرامیک
با وجود این که کاشی و سرامیک تقریباً فرآیندهای ساخت مشابهی دارند، اما در ساختار و اجزای تشکیل دهنده آنها تفاوت های فاحشی وجود دارد. همانطور که اشاره شد، سرامیک ها در دمای بسیار بالاتری نسبت به کاشی ها پخته می شوند. همچنین، مهم ترین بخش این مصالح یعنی لعاب آنها نیز در کاشی و سرامیک متفاوت است.
وجود لعاب را نمی توان به عنوان یک فاکتور تفاوت بین کاشی و سرامیک در نظر گرفت، زیرا هر دوی آنها لعاب دارند. اما اگر لعاب روی کاشی از مواد غیر آلی و غیر معدنی تشکیل شود و این کاشی در دمای بالاتری پخته شود، محصول نهایی سرامیک خواهد بود.
تفاوت مقاومت در کاشی و سرامیک
یکی دیگر از موضوعات مهم در بررسی تفاوت کاشی و سرامیک، بررسی مقاومت این دو نوع مصالح ساختمانی در برابر عوامل مختلف است. به طور کلی، مقاومت سرامیک در برابر عواملی مانند فشار فیزیکی، شدت سرما و گرما، نور خورشید و سایر عوامل محیطی بیشتر از کاشی است.
این موضوع به این معنا نیست که نباید در مکانهایی که چنین عواملی وجود دارند از کاشی استفاده کرد؛ چرا که حداقل یکی از این عوامل در هر جایی یافت میشود. اما به طور کلی، مقاومت سرامیک در برابر این عوامل بیشتر از کاشی است.
در میان تمام عواملی که کاشی نسبت به آنها حساس است، در یکی از موارد یعنی رطوبت، کاشی بسیار ضعیف عمل میکند. به همین دلیل، نباید از کاشی در مکان هایی که رطوبت به صورت دائمی و فراوان وجود دارد، مانند سرویس های بهداشتی و آشپزخانه ها، استفاده شود. برای این مکان ها، استفاده از سرامیک به عنوان کفپوش و پوشش دیوار توصیه می شود.
کاشی و سرامیک دارای تفاوت های مهمی هستند، از جمله رنگ پذیری و طرح پذیری که در هر کدام از این محصولات متفاوت است.
کاشیها به دلیل استفاده از موادی مانند خاک رس و پیگمنت ها، قادرند به تولید رنگ های متنوع تری باشند. علاوه بر این، قابلیت بالایی برای پذیرش نقش ها و طرح های متنوع و بیشتری روی بدنه آنها دارند، از جمله طرحهای رُستیک یا برجسته که به آنها می دهد جلوه ای زیبا و خاص. این ویژگی ها کاشی ها را به گزینهی محبوبی برای استفاده در دیوارها و فضاهایی که نیاز به زیبایی بیشتری دارند تبدیل می کند.
به طور مقابل، سرامیک ها به دلیل تراکم و سفتی بیشتر بدنهشان، کمتر قابلیت ایجاد طرح های پیچیده و رنگ های متنوع را دارند. این محدودیت به خاطر فرآیند تولید و مواد استفاده شده در ساخت آن ها است که منجر به شکلهای کمتر چندگانه ای از سرامیک می شود. به همین دلیل، سرامیک ها عمدتاً برای کفپوشی استفاده می شوند، جایی که نیاز به مقاومت فیزیکی و شستشو زیاد است.
چرا سرامیک از کاشی محکمتر است؟
جواب این پرسش را باید ترکیب مواد اولیه و نحوه تولید این دو محصول با هم پیدا کرد. در ترکیب کاشی ها عموما (نه همیشه) مقدار خاک رس از دیگر مواد بیشتر است؛ اما در ترکیب مواد اولیه سرامیک؛ خاک رس مخصوص، فلدسپات، ماسه ریزدانه، گرانیت و سیلیس حضور دارند که مقدار سیلیس عموما بیشتر از دیگر مواد است. وقتی مقدار سیلیس از مواد دیگر حاضر در ترکیب بیشتر باشد، یک لایهی شیشه مانند و مستحکم در بدنه سرامیک ایجاد می شود که بسیار مقاوم و غیر قابل حل در حلال های شیمیایی خواهد بود.
تفاوت های فنی و ساختاری کاشی و سرامیک
کاشی و سرامیک دو محصولی هستند که به نظر میآیند شبیه به هم اما تفاوت های مهمی در خصوص ماهیت و ویژگی ها دارند که آن ها را از یکدیگر متمایز می کند.
یکی از تفاوت های قابل توجه بین کاشی و سرامیک، طرح و نقش آن هاست. کاشی به دلیل پخت در دمای کمتر نسبت به سرامیک، طرح و نقشی کمرنگ تر دارد. این به این دلیل است که پخت کاشی در دماهای پایینتر باعث می شود که لعاب کمتری جذب شود و طرح ها و نقوش به طور کلی کمتر به نمایش درآیند. به عبارت دیگر، سطح کاشی نسبت به سرامیک، بافت کمتری دارد که طرح ها و نقوش به آنچه که بر روی آن برچسب خورده است به نمایش درمیآیند.
یک مورد دیگر از تفاوت های اساسی بین این دو، مقاومت در برابر تاثیرات نور مستقیم خورشید است. سرامیک ها به دلیل سفتی و سختی بیشتر، مقاومت بیشتری در برابر تغییر رنگ ناشی از تابش نور خورشید دارند. در عوض، کاشی ها زودتر ممکن است تغییر رنگ دهند و مقاومت کمتری در برابر اشعه خورشید داشته باشند. این ویژگی باعث می شود که کاشی ها برای کاربردهایی که تحت تاثیر مستقیم نور خورشید قرار دارند، معمولاً به دلیل حساسیت بیشتر خود، کمتر مناسب باشند.
به این ترتیب، درک تفاوت های طرح و نقش، و همچنین مقاومت در برابر تغییر رنگ به اثرات نور، می تواند به کاربران کمک کند تا انتخاب درستی برای نیازهای خود در استفاده از کاشی یا سرامیک داشته باشند.
ابعاد
برای مثال ابعاد معمول کاشیها (برای استفاده روی دیوار) از ۱۰ در ۱۰ سانتیمتر شروع شده و تا ۴۰ در ۴۰ سانتیمتر بزرگ میشود. درحالی که ابعاد سرامیک ها بسیار بزرگتر از این هستند. البته باید توجه داشت که این ابعادِ همگانی و معمول کاشی ها است. امروزه با پیشرفت صنعت کاشی و سرامیک فرق بین کاشی وسرامیک از نظر ابعاد بیشتر هم شده است. کاشی های اسلب یا سایز بزرگ که در شرکتهای پیشرویی نظیر گروه کاشی و سرامیک پرنیان به تولید می رسند، ابعادی مثل ۴۰ در ۱۰۰، ۶۰ در ۱۲۰ و … دارند که با ابعاد شناخته شده کاشی ها متفاوت هستند.
ضخامت
مورد دیگر در مورد تفاوتهای فنی و ظاهری کاشی و سرامیک میزان ضخامت این دو محصول است. عموما در اغلب کاشی های معمول، ضخامت هر تایل یا قالب چیزی بین ۶ تا ۱۰ میلیمتر متغییر است؛ و باز هم باید اشاره کرد که شرکت های پیشرو این تفاوتها و محدودیت ها را رفع کرده و امروزه کاشیهای ضخیم تر و کاربردی تر را نیز تولید می کنند. در مورد ضخامت سرامیک ها نیز باید گفت که این محصولات در هر حالتی دارای ضخامت بیشتری نسبت به کاشی ها هستند.
نحوه تولید
فرق کاشی و سرامیک در نحوه تولید و میزان حرارت پخت آن ها نیز مشهود است. بدنه کاشی عموما در دمایی بین ۱۲۰۰ تا ۱۲۵۰ درجه سانتیگراد پخته شده و بعد از این که لعاب روی آن زده شد دوباره در کوره قرار گرفته و بین ۱۱۰۰ تا ۱۲۶۰ درجه گرما می بیند. در حالی که این میزان دما برای سرامیکها متفاوت خواهد بود.
در حالت کلی می توان گفت که اکثر کاشی ها دو پخت بوده و اکثر سرامیک ها تکپخت هستند. اما باید دقت داشت که این گزاره در مورد محصولات معمول صادق است ولی امروزه کاشی های تکپخت و سرامیک های دو پخت نیز وجود دارد.
دو پخت بودن کاشی بدین معنی است که بدنه این محصولات یک بار درون کوره قرار گرفته و به اصطلاح بیسکوییت شده و سپس بعد از لعاب خوردن بار دیگر وارد کوره شده و لعاب آن تثبیت شده است. سرامیک ها یا محصولات تکپخت نیز مواردی هستند که در نحوه تولید آن ها بدنه سرامیک یا کاشی به همراه لعابی که سطح آن را می پوشاند در یک مرحله وارد کوره شده و مراحل بیسکوییت شدن و تثبیت لعاب همزمان با هم انجام گرفته است.
ویژگی های سرامیک
سرامیکها نیز ویژگیهای خاص خود را دارند و به همین جهت در ادامه به بررسی مزایا و معایب سرامیک ها به نسبت کاشی خواهیم پرداخت.
از مهم ترین مزایای سرامیک به نسبت کاشی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• عمر بالا
• استحکام و دوام بالا
• عایق مناسب صدا
• جذب رطوبت پایین
• ماندگاری رنگ بالا
• تمیز و براق کردن آسان و سریع
همانطور که بارها اشاره شد، مهم ترین موضوع در شناخت تفاوت کاشی و سرامیک، شناخت مزایا و معایب آنها است.
مزایای کاشی
از مهم ترین مزایای کاشی به نسبت سرامیک می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• قیمت مناسب
• تراکم بسیار بالا
• دوام و ماندگاری
• نصب بسیار آسان
• سازگاری با طبیعت
• تنوع بالا در ساختار
• تنوع بالا در طرح و نقش
• عدم نیاز به مراقبت زیاد
• قابلیت نصب بر روی انواع سطوح
معایب کاشی
از مهم ترین معایب کاشی به نسبت سرامیک می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• لغزنده هستند
• گرما را نگه نمیدارند
• نسبت به صدا عایق نیستند
• شکننده و خش پذیر هستند
البته در نظر داشته باشید که برخی از مواردی که برای مزایا و معایب کاشی به نسبت سرامیک مطرح شدند، بستگی به نوع کاشی دارند و نمی توان به صورت مطلق در این رابطه نظر داد. به عنوان مثال برخی از انواع کاشی، دارای جذب رطوبت هستند و این به خاطر پوشش سطحی آن ها است و برخی دیگر به دلیل پوشش عایق، جذب رطوبت بسیار پایین تری دارند.
برای خرید کاشی و سرامیک می توانید به سایت سپرو کمپانی مراجعه فرمایید.